Jess ile Yemek bahane programında “Çocuklarda İnek Sütü ve Besin Alerjileri” ni konuştuk. Benim meslek hayatımdaki en özel televizyon programlarından bir tanesi. Çünkü bu benim ilk televizyon programım ve süresi de gerçekten çok uzun. Bu kadar uzun süre ekranda kalmak benim için çok keyifliydi.

Önemli uyarı:

Yalnız önemli bir uyarı, bu TV programı 17 yıl önce çekildi. Bu videoda sağlıklı kişiler için inek sütünü önerdiğim gibi bazı cümleler var. Fakat doğal olarak meslek hayatım boyunca bazı fikirlerim değişti. Şu anda sağlıklı insanlara bile inek sütü önermiyorum (linke  tıklayarak  detayları  izleyebilirsiniz). Sadece mayalı süt ürünlerini öneriyorum.

Programdan bazı kesitler:

Bazı çocuklarda inek sütü özellikle alerji olduğu durumlarda, çocukların, bebeklerin çok ciddi sıkıntılar çekmesine sebep olabiliyor. Şimdi inek sütü alerjisi derken, genel olarak besin alerjilerinden aslında bahsetmek lazım, Çünkü bütün belirtiler tüm besin alerjilerinde aynı, farklı değil. Sadece etken madde burada süt olduğu için bu adı alıyor.

Alerji Nedir?

Alerji bizim bağışıklık sistemimizin bize oynadığı bir oyun aslında. Bağışıklık sistemi bizi sadece enfeksiyonlara karşı korumuyor. Bizi bir şemsiye altına alıyor, adeta çok titiz korumacı bir dadı gibi tepemize biniyor. Ve normalde bizim için zararlı olmayan maddeleri de yabancı gibi algılamaya başlıyor.
Burada inek sütünün içindeki bazı proteinler var, burada ismi çok da önemli değil. Bu proteinleri saymaya gerek yok. İnek sütündeki bazı proteinleri vücut yabancı olarak algılıyor. Ve buna karşı antikor dediğimiz bazı koruyucu maddeler oluşturuyor.

Besin alerjisinde reaksiyon nasıl ortaya çıkıyor?

Bu IgE tipindeki antikorlar, gıdalarla aldığımız proteinlerle birleştiği zaman, bazı kimyasal olayları uyarıyor. Bazı maddeler salgılanıyor, burada bunların tıbbi isimlerini verip kafa karıştırmak istemiyorum. Ama en yaygın olarak bilinen bir tanesi histamin. Bu maddeler vücudumuzda dil, dudak, yutak, nefes borusu, kalp dolaşım sistemi, sindirim sistemi, deri, göz gibi birçok organımızda reaksiyonlara sebep oluyor. Bunlar da belirtileri oluşturuyor. 

Besin alerjileri belirtileri nelerdir?

Sayacağım belirtilerin bazıları sadece besin alerjileri için Özgün iken bazıları birçok alerjik hastalıkta ortaya çıkabilir ve belirtiler herhangi bir besine özgü değildir. Genel olarak besin alerjilerinde gördüğümüz belirtiler; ağızda, dilde yanma, karıncalanma, dudaklarda, boğazda şişme. Hatta bazen burun tıkanıklığı.  Bunlar daha basit belirtiler, bazen nefes alma zorluğu, astım krizleri, şiddetli karın ağrıları ve kusmalar ile karşımıza geliyor. Çok nadiren, çok hassas bireylerde alerjik olan gıdanın alınması sonucu kan basıncında ani düşme, bilinç kaybı  ile anafilaksi dediğimiz çok tehlikeli, nadiren ölüme bile yol açan bir tablo görüyoruz. İnek sütü alerjisi ile bu kadar ciddi reaksiyon literatürde yer fıstığı kadar çok fazla bildirilmemiş ama var. 

Alerji olan ailelere öneriler

Çocukların %6-7’si ilk 2 yaşa kadar bir besine karşı alerjik hale geliyor. Ailesinde en az bir ebeveyn veya bir kardeşi alerjik hastalıklara sahip olan çocuklarda bu risk artıyor. Yani bunlar nelerdir, mesela saman nezlesi, alerjik rinit;  devamlı hapşırma, burun selamı dediğimiz kaşıma hareketi, devamlı burun akıntısı olanlar. Veya astımı olan insanlar. Bu tür ailelerin bebeklerin de gıda alerjisi ortaya çıkma ihtimali artıyor.  Bu oran böyle ailelerin bebeklerinde %20’lere çıkıyor. Bunları önceden bilmek ise bazı önlemler almamıza yardımcı oluyor. 

Uzm. Dr. Anıl Yeşildal
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

#beylikdüzüçocukdoktoru
#avcılarçocukdoktoru
#bahçeşehirçocukdoktoru
#büyükçekmeceçocukdoktoru