Bebek gelişimi sadece fiziksel ölçümlerle sınırlı değildir
Bebek gelişimi konusu, genellikle anne ve babaların aklına boy ve kilo gelişimi gelir. Ancak, gelişim sadece fiziksel ölçümlerle sınırlı değildir. Bunun dışında bebeğin oturma, emekleme, yürüme gibi motor yani, hareket becerileri mevcuttur. Bunu anlamak oldukça kolaydır. Ancak iletişim becerilerindeki eksikliki ve gerilikleri değerlendirmek, motor beceriler kadar kolay değil. Özellikle dil gelişimi öncesi, yani 15-18 aylık dönemde, bunu değerlendirmek için standart bir teste ihtiyaç var.
Sözsüz iletişim döneminde bebek vücut dilini kullanarak kendini ifade eder. Karşı taraftaki kişinin vücut dilini ve konuşmasını anlar. Daha sonra da 15-18 aydan itibaren ilk kelimelerin kullanmaya başlar ve bebek sözlü iletişim dönemine geçer.
Bebek gelişimi kapsamlı bir süreçtir ve bebeklerin bu becerileri yaşa uygun olarak geliştirdiğini takip etmek önemlidir. Bebeğin gelişimsel becerilerini, düzenli aralıklarla yapılan gelişim tarama testleri ile değerlendiririz. Bu sayede eğer bir gelişim gecikmesi fark edilirse, aileye erken dönemde destek önerileri sunulabilir.
Bebek gelişimi takibinde bize yol gösteren en kritik becerilerden biri de sosyal-iletişim becerileridir. Sosyal-iletişim becerileri, sadece sözlü iletişimi değil, vücut diliyle iletişimi de içerir. 9 ay hatta 6 ay gibi erken dönemlerden itibaren “Sosyal İletişim Alan Tarama Testi” (SİATT) adını verdiğimiz bilimsel bir yöntemle bebeğin gelişimini değerlendiririz. Böylece ailelere fikir sahibi olma imkanı sunarız.
SİATT testini nasıl yaparız?
SİATT testi 41 sorudan oluşan bir anne baba anketidir. Ebeveynler her soru için uygun seçeneği işaretlerler. Objektif bir değerlendirme için, mümkünse 2 kişi ortak karar vermeli ve uygun seçenekleri işaretlemeli. Bu test 6-24 ay arası, nadiren 30 aya kadar da uygulanabilir.
Her yaşta sorulan sorular aynıdır. Ancak çocuk büyüdükçe yapabildiği becerilerin sayısı, dolayısıyla aldığı toplam puan artacaktır. SİATT testi bilimsel bir tarama testidir. Aynı boy ve kiloda olduğu gibi persentilleri vardır. Testin sonucuna göre eğer o yaşta yapması gereken, ancak yapmadığı beceriler varsa, bunları geliştirmek için hastaya özel Bireysel Eğitim Programı verilir. Testin sonucunda eğer gerilik seviyesi çok fazla ise erken dönemde uzman ve özel eğitime yönlendirilir. Böylece çocuğun potansiyeline daha iyi bir şekilde açığa yaklaşması sağlanır.
SİATT testini ne sıklıkta yapmalıyız?
Normal koşullarda 9 ay ve 18 ayda 2 kez, sağlam çocuk kontrolünde yapılması gereken bir tarama testidir. Test sonucunda gerilik tespit edilen çocuklarda ise, bireysel eğitim programı hazırlanır ve sonuçları değerlendirmek için 3 ay sonra test tekrarlanır.
SİATT testinin avantajları nelerdir?
Her şeyden önce SİATT testi güvenilir, standart, düşük maliyetli, aile ile dost, pratik ve çabuk uygulanan, etkin bir tarama testidir. Yapılan çalışmalara göre Türkiye’de her 5 çocuktan biri gelişimsel açıdan desteğe ihtiyaç duyar. Sorunu ne kadar erken tespit edersek, o kadar erken müdahale edebiliriz. Ve bu erken dönem destekleri, okul dönemi desteklerine göre çok daha etkili ve daha az maliyetlidir. Yani iletişim becerilerindeki bir eksikliği, okul döneminde tespit edersek bunu düzeltmek çok daha zor, hatta çoğu zaman imkansız olacaktır.
Ben 2018 yılında SİATT testi sertifikamı aldım. O dönemden beri binlerce çocuğa bu testi uygulama şansım oldu. Bu test sayesinde hafif eksikliklerin ev ödevleri ile kolayca düzeldiğini söyleyebilirim. Bu gelişim testi ile ağır eksiklikleri erken dönemde teşhis edebiliriz. Sonuç olarak çocuk özel eğitime çok daha erken başlar ve çok daha iyi sonuçlar alırız.
SİATT testi uygulaması için çocuğumun muayene olması gerekir mi?
Muayenehaneme gelen, yaşı uygun her çocuğa bu testi yaplabilirim. Ancak daha önce benim hastam olmamış, muayenehaneye hiç gelmemiş bir çocuğa da bu testi uygulayabilirim. Başka bir şehirde, hatta başka bir ülkede bile olsanız, anketi doldurup bana gönderdiğiniz takdirde çocuğunuzun durumu hakkında size rapor gönderirim. Yaşına uygun gelişimi olmayan hastalara da raporun yanında bireysel eğitim programı da gönderilecektir.
Sağlıklı günler dilerim
Uzm. Dr. Anıl Yeşildal
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
#beylikdüzüçocukdoktoru
#avcılarçocukdoktoru
#bahçeşehirçocukdoktoru
#büyükçekmeceçocukdoktoru
